
माणदेश एक्सप्रेस न्यूज | दहिवडी :
माणदेशाची भूमी कधी शेरांच्या शौर्याने प्रसिद्ध झाली, कधी मराठा शौर्याची गाथा जगभर पोहोचली… आणि आज त्याच माणदेशाने जगभरात आपलं नाव एका ठेंगणी, पण विक्रमी म्हशीमुळे कोरलं आहे. सातारा जिल्ह्यातील माण तालुक्यातील मलवडी गावातील ‘राधा’ ही पाळीव म्हैस जगातील सर्वात बुटकी म्हैस ठरली असून गिनीज बुक ऑफ वर्ल्ड रेकॉर्ड्समध्ये तिची भव्य नोंद झाली आहे. उंची फक्त २ फूट ८ इंच, तर वजन २८५ किलो – एवढ्या छोट्याशा बांध्याची ही माऊली, पण कर्तृत्व मात्र आंतरराष्ट्रीय!
‘राधा’ हा फक्त पशुधनाचा चमत्कार नाही, तर माणदेशातील शेतकऱ्यांच्या कष्टांचा, निरीक्षणशीलतेचा, आणि आधुनिक कृषी नवकल्पनांकडे घेतलेल्या वाटचालीचा मानाचा झेंडा आहे.
मलवडीच्या बोराटे कुटुंबाची ‘राधा’ – जन्मापासून लक्षवेधी प्रवास
मलवडीतील शेतकरी व पशुपालक त्रिंबक बोराटे यांच्या म्हशीच्या पोटी १९ जून २०२२ रोजी राधाचा जन्म झाला. जन्मवेळीच तिची उंची कमी असल्याचे दिसत होते, पण जसजसा काळ गेला तसतसे तिच्या वाढीचा वेग अत्यंत वेगळा असल्याचे घरच्यांच्या लक्षात आले.
कृषी पदवीधर असलेल्या अनिकेत बोराटेने (राधाचा मालक) या ठेंगण्याचं वैशिष्ट्य ओळखलं आणि तिला प्रदर्शनांत घेऊन जाण्याचा निर्णय घेतला. पण प्रारंभी प्रतिसाद मिळेना. अनेकांनी ही विचित्र म्हैस म्हणून खिल्ली उडवली. परंतु शेतकरी मुलाच्या चिकाटीसमोर कोणी टिकलं नाही.
पहिली संधी, पहिलाच धमाका – सोलापूरपासून सुरू झाला प्रवास
२१ डिसेंबर २०२४ रोजी सोलापूरच्या सिद्धेश्वर कृषी प्रदर्शनात राधानं पहिला सहभाग घेतला. आणि तिथूनच तिच्या लोकप्रियतेचं वादळ उठलं.
लवकरच निपाणी, पुसेगावसह तब्बल १३ प्रमुख कृषी प्रदर्शनांत राधाला विशेष आमंत्रण मिळालं. जिथे जिथे राधा गेली तिथे तिच्यासोबत सेल्फी घेण्यासाठी, तिला पाहण्यासाठी मोठी गर्दी उसळली.
राधा सर्वसामान्य शेतकरी, पशुपालक, पशुवैद्य, कृषीविद्यार्थी ते मान्यवर पाहुण्यांचं आकर्षण ठरत गेली.
रेकॉर्ड्सच्या दिशेने पावलं – इंडिया बुक ते गिनीज बुक
२४ जानेवारी २०२५ – इंडिया बुक ऑफ रेकॉर्ड्स
१२ सप्टेंबर २०२५ – अधिकृत पाहणी, पशुधन विकास अधिकारी डॉ. शरद थोरात यांचा तपासणी अहवाल
२० सप्टेंबर २०२५ – गिनीजकडे कागदपत्र सादर
२८ ऑक्टोबर २०२५ – राधाची ‘गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड’मध्ये ऐतिहासिक नोंद
हा प्रवास सोपा नव्हता; अनेक नियम, तांत्रिक तपासणी, मोजमाप, आरोग्य अहवाल, व्हिडिओ पुरावे सादर करण्याची कडक प्रक्रिया पार करावी लागली.
आज जगात लाखो म्हशी असताना फक्त एकच ‘राधा’ – ज्याने जगाला आश्चर्यचकित करून सोडलं.
माहिती एका नजरेत
| वैशिष्ट्य | तपशील |
|---|---|
| नाव | राधा |
| जन्म | १९ जून २०२२ |
| गाव | मलवडी, ता. माण (सातारा) |
| उंची | २ फूट ८ इंच |
| वजन | २८५ किलो |
| सन्मान | गिनीज बुक ऑफ वर्ल्ड रेकॉर्ड – जगातील सर्वात बुटकी म्हैस |
‘राधा’मुळे माणदेशात आनंदाचा जल्लोष
गावात राधाच्या यशाची बातमी पोहोचताच उत्साहाचं वातावरण पसरलं. बोराटे कुटुंबियांच्या घरी सतत पाहुण्यांचा राबता आहे. शेतकरी बांधवांमध्ये चर्चेचा मुख्य विषय – “आपल्या माणदेशची राधा!”
गावातील ज्येष्ठ मंडळींना हा दिवस अविस्मरणीय. कोणी म्हणतं –
“या भागात नेहमी दुष्काळ, संघर्ष, पाणीटंचाईच्या बातम्या ऐकायला मिळतात; पण आज जगात अभिमानाने उभं राहण्याचा क्षण लाभला आहे.”
अनिकेत बोराटे यांची प्रतिक्रिया
“राधा आज प्रत्येक प्रदर्शनात लक्ष वेधून घेते. साध्या शेतकऱ्यांपासून कृषी तज्ज्ञांपर्यंत सर्वजण तिला पाहून थक्क होतात. गिनीज बुकमध्ये नोंद झाल्यानं आम्हाला अपार आनंद आहे. आता आंतरराष्ट्रीय प्रदर्शनात तिला सहभागी करण्याचा आमचा मानस आहे.”
— अनिकेत बोराटे, मालक
कृषी क्षेत्रासाठी प्रेरणादायी क्षण
राधाची ही कामगिरी केवळ मनोरंजन नव्हे, तर ग्रामीण कृषीव्यवस्थेतील प्रतिभेचं जागतिक प्रदर्शन आहे. ग्रामीण शेतकरी मुलाची दूरदृष्टी, कष्ट, आणि निर्धार यांनी जागतिक पातळीवर ठसा उमटवला आहे.
पशुधन, दुग्धव्यवसाय, आणि स्थानिक जनावरांच्या संवर्धनासाठी प्रेरक उदाहरण म्हणून राधाची कथा पुढील पिढ्यांना मार्गदर्शक ठरेल, यात शंका नाही.
पुढचं लक्ष्य – जागतिक मंचावर माणदेशची ‘राधा’
आता बोराटे कुटुंबाचं पुढचं स्वप्न – राधाला जगातील मोठ्या कृषी/पशुधन प्रदर्शनात नेणं. राधाची लोकप्रियता पाहता ही गोष्ट दूर नाही.
शेवटचं वाक्य – छोट्या उंचीत मोठं जग
उंचीने ठेंगणी पण यशाने उत्तुंग –
राधा म्हणजे माणदेशाच्या मातीचा चमत्कार!
कधी कधी निसर्ग आपल्याला सांगतो – महान होण्यासाठी उंचीची गरज नसते, मन मोठं असावं लागतं!


