माणदेश एक्सप्रेस न्यूज | आरोग्य विशेष
चालण्याची सवय ही कोणत्याही वयात आरोग्यासाठी उत्तम मानली जाते. हृदयाचे आरोग्य टिकवणे, रक्तदाब आणि रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित ठेवणे, तसेच मानसिक तणाव कमी करणे यासाठी डॉक्टर चालण्याचा सल्ला देतात. मात्र, “चालण्याची योग्य वेळ कोणती?” हा प्रश्न अनेकांना पडतो. सकाळी चालणे अधिक चांगले की संध्याकाळी? संशोधन आणि तज्ज्ञांच्या मतांनुसार, दोन्ही वेळा चालण्याचे फायदे वेगवेगळे आहेत.
मानवी शरीर एका नैसर्गिक घड्याळावर चालते, ज्याला सर्केडियन रिदम म्हणतात. त्यानुसार शरीरातील ऊर्जा पातळी, हार्मोन्स, रक्तदाब आणि साखरेचे प्रमाण बदलत असते.
सकाळी: कॉर्टिसॉलसारखे स्ट्रेस हार्मोन्स उच्च पातळीवर असतात, ज्यामुळे रक्तदाब आणि साखर वाढतात. चालण्याने हा धोका कमी होतो.
संध्याकाळी: जेवणानंतर रक्तातील साखरेची पातळी झपाट्याने वाढते. अशावेळी चालण्यामुळे ती नियंत्रणात राहते.
सकाळी चालण्याचे फायदे
दिवसाची संतुलित व ऊर्जावान सुरुवात होते.
नाश्त्यापूर्वी चालल्यास इन्सुलिन संवेदनशीलता सुधारते.
रक्तदाबावर सकारात्मक परिणाम होतो.
हळूहळू चालणे हे दिवसभरासाठी रक्तदाब नियंत्रणात ठेवण्यास मदत करते.
संध्याकाळी चालण्याचे फायदे
जेवणानंतर रक्तातील साखरेचे प्रमाण कमी करण्यास मदत होते.
स्नायूंमध्ये अतिरिक्त ग्लुकोज शोषला जातो, ज्यामुळे औषधांची गरज कमी होऊ शकते.
रात्रीच्या वेळी रक्तदाब नैसर्गिकरीत्या कमी होत असतो, त्यात चालणे केल्यास हृदयाला अधिक आराम मिळतो.
संशोधनानुसार, जेवणानंतर १५–२० मिनिटे चालणे सर्वाधिक प्रभावी ठरते.
संशोधनातील निष्कर्ष
सकाळी चालणारे: दिवसभर रक्तदाब कमी राहतो.
संध्याकाळी चालणारे: रात्रीच्या वेळी रक्तदाबावर चांगला परिणाम दिसतो.
साखरेच्या नियंत्रणात: सकाळी चालणे चयापचय सुधारते, तर संध्याकाळी चालणे जेवणानंतर वाढणारी साखर कमी करण्यास जास्त प्रभावी आहे.
तज्ज्ञांच्या मते, चालण्यासाठी सकाळ किंवा संध्याकाळ यापैकी एक वेळ “योग्य” आहे असं ठाम सांगता येत नाही.
हाय ब्लड प्रेशरवाल्यांसाठी सकाळी चालणे अधिक चांगले.
हाय शुगर असणाऱ्यांसाठी संध्याकाळी चालणे फायदेशीर.
सर्वात महत्त्वाचं म्हणजे सातत्य. तुम्ही सकाळी चाला किंवा संध्याकाळी—ही सवय नियमित ठेवणं आणि ती जीवनशैलीचा भाग करणं हेच खऱ्या अर्थाने आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरतं.
उच्च रक्तदाब, मधुमेह किंवा अन्य गंभीर समस्या असलेल्या रुग्णांनी चालण्याची वेळ ठरवण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणं आवश्यक आहे. कारण शरीराच्या प्रकृतीनुसार वेळ व चालण्याची पद्धत बदलू शकते.
