माणदेश एक्सप्रेस न्यूज | धडगाव (नंदुरबार):
मुख्यमंत्री ‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेचा लाभ घेण्यासाठी राज्यभरात ई-केवायसी प्रक्रिया सुरू आहे. मात्र नंदुरबार जिल्ह्यातील दुर्गम खर्डी खुर्द (ता. धडगाव) गावात ही प्रक्रिया ‘डोंगरावरची लढाई’ ठरत आहे. कारण गावात मोबाईल नेटवर्कच नाही, इंटरनेटचा वेग तर दूरच! परिणामी महिलांना फक्त 1500 रुपयांच्या लाभासाठी टेकडीवर चढून, तासनतास नेटवर्कच्या शोधात थांबावे लागत आहे.
खर्डी खुर्द हे नर्मदा नदीच्या काठावर वसलेले आदिवासी बहुल गाव. येथे मोबाइल नेटवर्क अत्यंत कमजोर असून, अनेकदा कॉल करणेही शक्य होत नाही. अशा परिस्थितीत ‘ई-केवायसी’सारखी डिजिटल प्रक्रिया पार पाडणे म्हणजे डोंगर चढण्याइतकं अवघड काम ठरतंय. महिलांनी गावातून नर्मदा किनाऱ्यावरील उंच टेकडीवर जाऊन मोबाइल उंच धरून किंवा झाडांच्या फांद्यांवर बांधून ठेवून नेटवर्क मिळवायचा प्रयत्न सुरू केला आहे. काहीजणी तर काठीच्या साहाय्याने फोन उंच बांधून नेटवर्क पकडण्याचा प्रयत्न करतात. एकीकडे मोबाईल झाडावर टांगलेला, आणि दुसरीकडे महिला टेकडीवर तासनतास बसून सिग्नल मिळेल म्हणून वाट पाहताना दिसतात — हे दृश्य आता गावात सामान्य झालं आहे.
राज्य सरकारच्या ‘लाडकी बहीण’ योजनेअंतर्गत पात्र महिलांना दरमहा 1500 रुपयांचा लाभ दिला जाणार आहे. त्यासाठी आधार कार्डशी संबंधित ई-केवायसी प्रक्रिया आवश्यक आहे. परंतु, ग्रामीण आणि डोंगराळ भागात इंटरनेट सुविधा अत्यंत निकृष्ट असल्याने महिलांना त्रास सहन करावा लागत आहे. गावात सीएससी केंद्र असले तरी नेटवर्क नसल्याने त्या केंद्रात कामकाज ठप्प आहे. त्यामुळे अनेक महिलांनी एकत्र जाऊन टेकडीवरच ‘ई-केवायसी मोहीम’ हाती घेतली आहे.
एका महिलेनं सांगितलं, “गावात काहीच नेटवर्क नाही. आम्ही रोज डोंगरावर जातो, फोन झाडाला बांधतो, मग सिग्नल मिळाला की ई-केवायसी होतं. कधी कधी तीन-तीन तास लागतात. तरीही सरकार म्हणतं, डिजिटल इंडिया!”
या परिस्थितीमुळे ग्रामीण भागातील डिजिटल पायाभूत सुविधांचा प्रश्न पुन्हा एकदा अधोरेखित झाला आहे. ‘डिजिटल इंडिया’च्या गाजावाजात, अजूनही काही गावांमध्ये महिलांना सरकारी लाभ मिळवण्यासाठी नेटवर्कच्या शोधात डोंगर चढावा लागतो, ही वस्तुस्थिती शासनाच्या लक्षात येणं आवश्यक आहे.
नंदुरबार जिल्ह्यातील खर्डी खुर्द गावातील महिलांना ई-केवायसीसाठी डोंगर चढावे लागत आहेत
गावात मोबाईल नेटवर्क अत्यंत कमजोर
झाडांच्या फांद्यांवर फोन बांधून सिग्नल पकडण्याचा प्रयत्न
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी महिलांची तगमग
सरकार महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी योजना राबवत असताना, अशा दुर्गम भागात इंटरनेट सुविधा पोहोचली नाही, ही मोठी विसंगती आहे. ‘लाडक्या बहिणींना’ आता फक्त लाभ नाही, तर खऱ्या अर्थाने डिजिटल सक्षमीकरणाची गरज आहे.
