माणदेश एक्सप्रेस न्यूज | नगर :
महाराष्ट्रातील आरक्षणाच्या राजकारणाला पुन्हा एकदा पेट देणारे वक्तव्य करत, सामाजिक न्याय मंत्री धनंजय मुंडे यांनी मराठा आंदोलकांना अप्रत्यक्षपणे इशारा दिला आहे. “तर भावांनो, तुम्हाला टक्क्यातही ठेवणार नाही!” अशा शब्दांत मुंडेंनी मराठा समाजाला उद्देशून तीव्र प्रतिक्रिया दिली. हे वक्तव्य त्यांनी नगर जिल्ह्यातील पाथर्डी-शेवगाव येथे वंजारी समाजाच्या एसटी आरक्षण आंदोलनादरम्यान केले.
शरद पवार गटाचे माजी आमदार प्रतापराव ढाकणे यांच्या हस्तक्षेपानंतर मुंडेंनी आंदोलनकर्त्यांशी फोनवर संवाद साधला. त्यावेळी संतप्त झालेल्या मुंडेंनी स्पष्ट शब्दांत सांगितले की,
“जर हैदराबाद गॅझेटचा आधार घेत मराठ्यांना आरक्षण दिले जाणार असेल, तर वंजारी समाजालाही त्याच गॅझेटनुसार एसटी आरक्षणाचा लाभ मिळाला पाहिजे. आम्ही गप्प बसणार नाही. तुम्ही म्हणता तसे असेल तर आम्हीही मैदानात उतरणार. तर भावांनो, तुम्हाला टक्क्यातही ठेवणार नाही!”
या एका वक्तव्यामुळे राजकीय वातावरणात खळबळ उडाली आहे. मराठा आंदोलनाचा प्रश्न आधीच तापलेला असताना, वंजारी समाजानेही आरक्षणासाठी उग्र भूमिका घेतली आहे.
धनंजय मुंडेंनी आपल्या भाषणात हैदराबाद गॅझेटचा विशेष उल्लेख केला. त्यांनी म्हटले की,
“हैदराबाद राज्यात जे नियम लागू होते, त्यात वंजारी समाजाचा उल्लेख आदिवासी समाज म्हणून आहे. जर त्याच गॅझेटचा वापर मराठ्यांच्या आरक्षणासाठी केला जात असेल, तर मग वंजारी समाजालाही त्याच न्यायाने लाभ दिलाच पाहिजे.”
त्यामुळे आता आरक्षणाच्या लढाईत वानजारी समाज विरुद्ध मराठा समाज असा नवा समीकरणांचा संघर्ष उभा राहण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.
पूर्वी वंजारी समाज ओबीसी कोट्यातील दोन टक्क्यांच्या आरक्षणावर समाधानी होता. मात्र अलीकडे काही समाजघटकांनी हे आरक्षण रद्द करण्याची मागणी केल्याने वंजारी समाजात संतापाची लाट आहे. धनंजय मुंडेंनी यावरून उघडपणे लढ्याचा इशारा देत सांगितले की,
“दोन टक्क्यांवर समाधानी होतो, पण आता तुम्हीच तो टक्का काढून घेताय म्हणत असाल, तर आम्ही गप्प बसणार नाही. आम्ही आमच्या हक्कासाठी मैदानात उतरू.”
एकीकडे मराठा समाजाचे नेता मनोज जरांगे पाटील यांनी मराठा समाजाला ओबीसी आरक्षण मिळावे यासाठी आंदोलन सुरू ठेवले आहे, तर दुसरीकडे वंजारी समाजाने एसटी आरक्षणासाठी रस्ता धरला आहे. त्यामुळे महाराष्ट्रात पुन्हा एकदा आरक्षणाच्या राजकारणाचा स्फोट झाला आहे.
राज्य सरकारसमोर आता दोन मोठी आव्हाने उभी राहिली आहेत —
मराठा समाजाची ओबीसी आरक्षणाची मागणी
वंजारी समाजाची एसटी आरक्षणाची मागणी
धनंजय मुंडेंच्या वक्तव्यावर आता विरोधकांकडून तीव्र प्रतिक्रिया येण्याची शक्यता आहे. शरद पवार गटाकडून ढाकणे यांनी आंदोलनकर्त्यांना समजवण्याचा प्रयत्न केला असला तरी, मुंडेंच्या वक्तव्यामुळे परिस्थिती आणखी गुंतागुंतीची झाली आहे.
राजकीय निरीक्षकांच्या मते, हे वक्तव्य आगामी निवडणुकांच्या पार्श्वभूमीवर राजकीय ध्रुवीकरण वाढवू शकते.
धनंजय मुंडे यांच्या वक्तव्यामुळे महाराष्ट्रातील आरक्षण राजकारण पुन्हा एकदा उफाळून आले आहे. एकीकडे मराठा आंदोलन तापत असताना, दुसरीकडे वंजारी समाजाचे नेते थेट लढ्याची भूमिका घेत आहेत. “तुम्हाला टक्क्यातही ठेवणार नाही” या एका वाक्याने महाराष्ट्राच्या राजकीय व सामाजिक वातावरणात पुन्हा असंतोषाची ठिणगी पडल्याचे चित्र आहे.
